Wees zelf de verandering die je in de wereld wilt zien (Ghandi)

Tags

Akasha-veld, Bewustzijnsverschuiving, Club van Boedapest, Dalai Lama, Kwantumbewustzijn, Possibilist

Tien jaar geleden kwamen de boeken en ideeën van Ervin Laszlo, Hongaars wetenschapsfilosoof, op mijn pad. Nu klap ik zijn autobiografie Gewoonweg geniaal! dicht en denk ‘wow!’, en ‘wat moet het fantastisch zijn je talenten zo ruim in de wereld te kunnen inzetten’, vervolgens ‘zou het me lukken enkele van zijn ideeën over de bewustzijnsverschuiving die nodig is om te komen tot een rechtvaardiger wereld in een wetenschaapje te gieten?’.

Ik aarzel… en dan poppen volgende zinnen uit zijn autobiografie op: ‘Bloggen op het internet is niet iets om lichtvaardig van de hand te wijzen: het is een prima manier om steeds meer mensen te bereiken. Veel grotere getallen dan via boeken of zelfs e-books, maar het contact is vluchtiger. Een oud blog is nieuws van gisteren en zelden interessant. Het kan echter toch van duurzaam belang zijn, dacht ik, als het blog het juiste thema behandelt, en op de juiste website.’

En ik spring.

In 1968 richten Europese wetenschappers de Club van Rome op om hun bezorgdheid over de toekomst van de wereld naar buiten te brengen. Ervin Laszlo sluit zich aanvankelijk aan, maar raakt gefrustreerd door het gebrek aan tastbare veranderingen. Hij ervaart de Club als te elitair, zonder politieke en economische macht, en zoekt met gelijkgestemden naar een werkbaar tegengewicht. ‘Naast de door de rationele, verbale en rechtlijnige linkerhersenhelft gedomineerde huidige leden is het daarvoor nodig de groep aan te vullen met mensen die meer vertrouwen op hun intuïtieve, holistische rechterhersenhelft, zoals kunstenaars, schrijvers, zangers en spirituele leiders’, stelt hij. ‘We moeten door zien te dringen tot de harten van de mensen en niet alleen tot het verstand van hun leiders.’

In 1996 richt hij samen met de Dalai Lama, aartsbisschop Tutu, Jane Goodall, Paolo Coelho en anderen de Club van Boedapest op. Hun Manifest voor mondiaal bewustzijn verwoordt hun doelstellingen en wegen om te komen tot een mondiale verschuiving naar een meer rechtvaardige, duurzame en vredevolle wereld. Dergelijke wereldverschuiving heeft als basis een verandering in ons bewustzijn nodig.

In een interview zegt Ervin Laszlo hierover: ‘Oude overtuigingen zijn onder andere: we zijn allemaal afzonderlijke individuen; de waarde van alles, mensen inbegrepen, kan in geld worden uitgedrukt; de natuur is onuitputtelijk; de weg naar vrede loopt via oorlog.’  Of zoals de Dalai Lama het, vrij vertaald, verwoordt: ‘Mensen zijn geschapen om van te houden. Dingen zijn gemaakt om te gebruiken. De wereld is in chaos omdat we van dingen houden en mensen gebruiken.’

Nieuwe uitgangspunten zijn onder andere: wij mensen vormen één geheel en zijn wederzijds afhankelijk van elkaar; nieuwe dingen omwille van het nieuwe leidt tot verspilling en overconsumptie en maakt in sommige gevallen het leven alleen maar ingewikkelder, stressvoller en ongezonder; het nastreven van niet-materiële waarden, zoals vrede, duurzaamheid, verbondenheid, welzijn, zijn onderdeel van een verantwoordelijke planetaire levenswijze. Denken vanuit eenheid en onze oude denkpatronen achterlaten, leggen de basis voor een andere manier van doen.

Uit de laatste evoluties in de kwantumwetenschappen blijkt dat onze hersenen in staat zijn tot een dergelijk wereld- of kwantumbewustzijn. Ons brein ontvangt niet alleen informatie via onze zintuigen, maar ook rechtstreeks vanuit de wereld om ons heen waarmee we allemaal verbonden zijn. Wijzen, profeten, sjamanen en bepaalde wetenschapsbeoefenaar/ster/s erkennen al langer het bestaan van een ‘kosmisch internet’, het Akasha- of A-veld genoemd, als bron van onze intuïtie en ons innerlijk weten.

Uit Ervin Laszlo’s autobiografie leer ik dat Thomas Edison, de uitvinder van de gloeilamp en nog veel meer, in 1911 verklaarde: ‘Mensen zeggen dat ik dingen heb gecreëerd. Ik heb nooit iets gecreëerd. Ik ontvang indrukken uit het universum zelf en werk ze uit, maar ik ben niet meer dan de beschrijfbare plaat van een opnameapparaat, of een ontvangsttoestel. Gedachten zijn in feite indrukken die we van buiten onszelf opvangen.’ Ook Albert Einstein erkende het belang van een ‘ingeving’ of van iets ‘wat hem invalt’. Voor de rationele diehards, de kwantumwetenschappen leveren ondertussen de wetenschappelijke bewijzen voor dat kosmische informatieveld waar we allemaal toegang tot hebben.*

Ervin Laszlo ziet het kwantumbewustzijn als het volgende stadium in de evolutie van de menselijke geest, dat nu al te zien is in de ontwikkeling van een solidair, op vrede gericht en duurzaam gedachtengoed. ‘Het mondiale bewustzijn inspireert ons tot empathie met andere mensen en de natuur en doet ons onze eenheid met alles ervaren – het geeft ons de zekerheid van verbondenheid. Kwantumbewustzijn brengt ons het besef dat wij alles wat wij de natuur en andere mensen aandoen ook onszelf aandoen.’ Een stelling die grote religies en wereldvisies al eeuwenlang verwoorden in de ‘Universele gouden regel’. **

Ervin Laszlo noemt zichzelf een possibilist, wat hij omschrijft als een activist die zegt: ‘We hebben een kans en het ergste wat je kan doen is niets … Geïnformeerd activisme is de hoogste deugd van onze tijd. Het vertegenwoordigt de beste hoop dat het mogelijk is om zelf invloed te hebben op onze lotsbestemming en de wereld te creëren waarin we kunnen leven en die wij met een gerust geweten kunnen nalaten aan onze kinderen.’

* Zie http://ervinlaszlo.com; http://www.laszloinstitute.com/
** Zie ook wetenschaapje ‘De universele gouden regel’, maart 2016.

majo van ryckeghem
juni 2017

 

Op zoek naar mijn hokjes… Een illustratie

Tags

Anja Meulenbelt, Intersectioneel feminisme, Rachida Aziz

In mijn vorig wetenschaapje ging ik op zoek naar mijn hokjes … en kwam ik uit bij caleidoscopisch kijken of denken, ook intersectioneel of kruispuntdenken genoemd.

Anja Meulenbelt en Rachida Aziz geven ons, in hun interview in dS Weekblad van 17 juni 2017, een sprekende illustratie van kruispuntdenken.

Interviewster Ann-Sofie Dekeyser: ‘Jullie gaan allebei prat op intersectioneel feminisme. Wat is dat?’

Anja Meulenbelt: ‘Het betekent dat je altijd rekening moet houden met minstens drie grote bronnen van ongelijkheid tegelijk: klasse, kleur en sekse. Het probleem van de vrouwenbeweging is dat het voornamelijk witte, hoogopgeleide vrouwen zijn die de prioriteiten bepalen en dat onder meer vrouwen uit de arbeidersklasse en zwarte vrouwen zeggen: je spreekt niet namens ons. Het probleem met socialisme en de antiracismebewegingen is dan weer dat zij vaak blind zijn voor genderongelijkheid.’

Rachida Aziz: ‘Ik ben een vrouw in een patriarchale samenleving, ik heb geen academische opleiding, ben de dochter van een arbeidsmigrant die als schaapherder in de bergen is opgegroeid, ik ben een persoon van kleur in een zeer vijandig klimaat, ik zie eruit als een moslima, ik ben queer, dus ik kamp ook met homofobie, ik heb een immuniteitsziekte en ik ben arm.

Ik heb Le Space in Brussel opgericht, voor alle mensen die weigeren in een hokje gestopt te worden. Transgenders kunnen ook moslim zijn. Personen met een functiebeperking kunnen ook vrouw zijn, mensen van kleur worstelen heel vaak met armoede, noem maar op. We aanvaarden elkaars meerlagige identiteiten. We bouwen een netwerk uit waarin we al die verschillende, emanciperende protestbewegingen met elkaar verbinden. Kruispunten tussen de strijden tegen discriminaties wegens gender, etnisch-culturele identiteiten, leeftijd, sociale status, geloofsovertuigingen enzovoort. En het gaat breder dan dat, we betrekken er ook de onderwijshervorming bij, het klimaat, landbouw.
Ik ben er hard van overtuigd dat de nieuwe wereld er al is. Ze heeft gewoon geen macht omdat ze geen structuur heeft. Dat is de taak voor deze en de komende generatie.’

majo van ryckeghem
juni 2017

Op zoek naar mijn hokjes…

Tags

Binair denken, Gloria Wekker, Kruispuntdenken, samenleving, Sojourner Truth

Bij Federatie Werkgroepen Homofilie vertrokken, en bij LGBTI+ uitgekomen.

Wat zeg je? Dat eerste snap ik nog. Ik weet zelfs meer. De term ‘homofilie’ veranderde in de loop van de tijd regelmatig van gedaante. Homofilie werd homoseksualiteit, vervolgens holebi en daarna holebitransgender. Maar dat tweede, die letters op een rij, daar snap ik niets van. Jij breekt er zelf bijna je tong over, hoor ik. Of? Zeg dat het niet waar is. Is dat de laatste evolutie?’

Yep. Lesbisch, Gay/homo, Biseksueel, Transgender, Intersekse.

Intersekse?

Deze term is weggelegd voor mensen met zowel mannelijke als vrouwelijke lichaamskenmerken.

Ah zo. Ik durf het bijna niet vragen, omdat ik het eigenlijk niet wil weten. Het is me nu al zo’n ingewikkelde, onuitspreekbare constructie, maar waar staat die + voor?

Je blaast warm en koud, mijn beste. Wil je het weten of niet?

Ok, doe maar. Ik zal de gevolgen van mijn nieuwsgierigheid gelaten ondergaan.

LGBTI+ = LGBTQIAP.

Ben nooit goed in algebra geweest.

Dat is niet nodig. De uitbreiding gaat over Aseksueel en Panseksueel. Voor deze laatsten heeft het geslacht van iemand geen belang, wel het karakter en de persoonlijkheid.

Wow. En dat Q-ke, wat doet dat daar?

Dat Q-ke? Vreemd in dat geheel, vind ik zelf ook, zeer vreemd zelfs. Die Q staat voor Queer en is een parapluterm voor mensen die zich afzetten tegen het hokjesdenken.

In het midden van al die aparte categorieën zich afzetten tegen de hokjesgeest. Faut le faire!

Ja, maar er is meer. Ik citeer Wikipedia: ‘Progressieve queers beschouwen de homowereld als rolbevestigend en commercieel. Queers vinden bijvoorbeeld dat binnen de heersende homoseksuele opvattingen de hetero-instituten zoals het huwelijk te veel als moreel juiste standaard worden gezien. Ook verafschuwen queers bedrijven die homoseksueel gedrag niet accepteren maar zich wel in commercieel opzicht tot de ‘roze markt’ richten. Meer nog dan een parapluterm kan men ‘queer’ dus ook beschouwen als een politieke stellingname.

Interessant, maar een kat vindt in die hoofdletterwirwar haar jongen toch niet terug! En waar bevindt zich in deze overdonderde constructie aan mensenvariaties onze heteroseksuele medemens? Zo zuiver op de graat zijn ze toch ook niet dat ze maar in één hokje zijn in te passen? Wat denk je, als we de heteroseksuelen met al hun variaties er gewoon bijnemen, dan omvatten we de hele wereldbevolking. Ik ga voor LGTQIAPH!

Op zoek naar mijn hokjes … kom ik uit bij caleidoscopisch kijken

Onze dominante manier van denken over verschil is binair of tweedelig. We benaderen de werkelijkheid vanuit een of-of-perspectief. Iemand is vrouw of man, allochtoon of autochtoon, homoseksueel of hetero. Onderhuids komt hierbij een waardeoordeel mee, de ene categorie als ‘beter’ dan de andere. De machtigste van het paar treedt vervolgens naar voor als de vanzelfsprekende norm. Als het bijvoorbeeld over kinderopvoeding gaat dan blijft, ondanks de onrustbarende cijfers over kindermisbruik, het hetero-gezin boven het lesbisch/homo-ouderschap gewaardeerd.

Binair denken belet een genuanceerde, respectvol insluitende kijk op de wriemelende mensenmassa op onze aardbol. Tegenover deze of-of-benadering staat caleidoscopisch denken, ook kruispunt – of intersectioneel denken genoemd. Deze manier van kijken gaat uit van een en-en-perspectief. Ze vindt haar oorsprong in de Verenigde Staten tijdens de eerste feministische golf. Sojourner Truth, – what’s in a name? -, een voormalige slavin, kwam op voor vrouwenrechten en voor de afschaffing van de slavernij. Ze stelde voor het eerst aan de kaak dat het begrip ‘vrouw’, in die strijd voor vrouwenrechten, enkel witte vrouwen in beeld brengt en zwarte en alle andere vrouwen uitsluit.

We zijn wie we zijn op het kruispunt van onze verschillende rollen en posities. Kruispuntdenken nodigt uit om alle facetten kritisch te benaderen. Over welke privileges en maatschappelijke waardering beschik ik bijvoorbeeld omdat ik wit ben, een universitair diploma bezit en groot-moeder ben? Met welke uitsluitingsmechanismen krijg ik te maken als vrouw, lesbienne en 65-plusster? Het caleidoscopisch denken bekijkt de kleurrijke, voortdurend bewegende facetten van ieder mensenleven zoals in zo’n magische kijker en zet ze in een gelijkwaardig perspectief.

We zijn zo gepokt en gemazeld in binair denken dat onze hersenen in hun voegen kraken wanneer we ons het kruispuntdenken eigen willen maken. Voor mij is het een aantrekkelijk denkkader. Het helpt om zowel verschillen als gelijkenissen tussen mensen op een gelijkwaardige manier te benaderen. Het insluitend karakter spreekt me aan en lijkt me daarom een mogelijk alternatief voor het hokjesbeeld dat LGBTQIAP oproept.

Ik heb weinig tot geen ervaring met de praktische bruikbaarheid van caleidoscopisch denken. Heb geen idee of het de discriminaties, die de LGBTI+ zichtbaar wil maken, ook daadwerkelijk in beeld kan brengen. Laat dit een uitnodiging zijn voor wie wel over die expertise beschikt om je ervaring met ons te delen.

Meer lezen:
–http://caleidoscopia.nl/archief/lezing-profdr-gloria-wekker
–http://www.ellavzw.be/sites/default/files/Handleiding%20Intersectionaliteit%20ELLA%20VZW.pdf

majo van ryckeghem
juni ‘ 17